Tikkun

Vorige week zag ik in de aflevering van Boeken een gesprek met de Israëlische schrijver David Grossman. Hij verloor zes jaar geleden zijn zoon aan de Libanonoorlog en schreef er een prachtig boek over.
"Ik vond dat ik moest schrijven omdat ik dacht: Als ik de pech heb of gedoemd ben om naar dit eiland van leed en verdriet gestuurd te worden, dan wil ik het tenminste op mijn manier in kaart brengen."
Het wonderbaarlijke was dat hij een dag na de sjiva, de zeven dagen van rouw in het Jodendom, weer begon te schrijven.
"Soms keek ik naar mezelf en dacht ik: Ben ik gek, dat ik 'n uur lang zit te zoeken naar de juiste metafoor of uitdrukking terwijl de wereld om mij heen in elkaar stort?
Maar als ik dan het juiste woord vond, gaf dat een gevoel van genezing, in het Hebreeuws zeggen we tikkun. Het is een kabbalistisch idee dat er iets geneest in de wereld als je iets goeds doet. En het vinden van het juiste woord dat precies verwoordde wat ik voelde, dat genas iets in een oneerlijke wereld," zegt Grossman.
Ik heb het boek afgelopen weekend zitten lezen tijdens mijn middag in de rouwwinkel waar ik vrijwilligerswerk doe. Heel erg mooi en heel erg indrukwekkend. Grossman verwoordt op poëtische wijze iets wat eigenlijk ondoenlijk is, want geen enkel woord dekt precies de lading. Toch heeft hij die uiterst persoonlijke poging gedaan die heel sterk binnenkomt.
Ik heb me gewoon opengesteld voor de woorden en die gelezen als poëzie. Er zijn woorden en er is de stilte tussen de zinnen. Grossman leidde me al zoekend, zowel de geest als zintuigen op scherp, door zijn landschap van rouw. Hij ontziet je niet, wordt nergens sentimenteel. Heel erg mooi.

Don't be satisfied with stories,

how things have gone with others.

Unfold your own myth

without complicated explanations

- Rumi - 

foto: I love sufism - Facebookpagina

Zwerversliefde

Laten wij zacht zijn voor elkander, kind -

want, o de maatloze verlatenheden,

die over onze moegezworven leden

onder de sterren waaie' in de oude wind.

O, laten wij maar zacht zijn, en maar niet

het trotse hoge woord van liefde spreken,

want hoeveel harten moesten daarom breken

onder de wind in hulpeloos verdriet.

Wij zijn maar als de blaren in de wind

ritselend langs de zoom van oude wouden,

en alles is onzeker, en hoe zouden

wij weten wat alleen de wind weet, kind - 

En laten wij omdat wij eenzaam zijn

nu onze hoofden bij elkander neigen,

en wijl wij same' in 't oude waaien zwijgen

binnen een laatste droom gemeenzaam zijn.

Veel liefde ging verloren in de wind,

en wat de wind wil zullen wij nooit weten;

en daarom - voor we elkander weer vergeten -

laten wij zacht zijn voor elkander, kind.

 uit Verzamelde Gedichten (1948) van Roland Holst (1888-1976) 

www.beeldenintaal.webklik.nl

Ont-moeting

Vanmiddag was daar die intense ontmoeting met Donne.
De ogenblikken ervoor liep ik me zorgen te maken dat ik nog steeds erg mijn best aan het doen ben. Op zich is daar niets mis mee. Het is goed als mensen hun best doen. Meer kun je niet doen, he? Alleen is het bij mij zo dat ik ERG mijn best doe. En wel op zo'n manier dat ik voel dat het mij uit mijn centrum, uit mijn kracht, haalt.
Ik liep daar dus over te peinzen toen ik bij Donne uitkwam.
Donne is een meisje van acht weken oud. Ze werd door haar moeder op haar buikje vastgehouden en keek mij recht aan. Ze raakte mij met haar blik. Door haar ogen keek ik rechtstreeks de eeuwigheid in. Als vanzelf streelde ik haar handje met een vinger. Ze greep mijn vinger vast en liet me niet meer los.
Ondertussen bleef ze me aankijken.
Woordeloos vertelde haar ogen me dat alles goed was. Dat ik mocht stoppen met zo mijn best te doen. Dat ik daar niemand een dienst mee bewees. Dat het in wezen ontzettend simpel is. Ben er gewoon, precies zoals je bent en het is goed.
Laat je door niemand iets anders aanpraten.

Ik ben wat ik doe

Ik heb zo vaak het gevoel dat het zo ontzettend dichtbij is, die toestand van openheid, wijdsheid en onbevooroordeeldheid. Alsof het slechts een vliesje is dat open scheurt en mij de waarheid onthult. Een wolkendek dat openbreekt en de zon laat zien (clichés zijn er niet voor niets). 
Daarnet las ik op het blog van Rinie Altena een paar hele mooie citaten van Thomas Merton. Rinie heeft een paar passages uit Hidden in the same mystery voor ons vertaald. Hier verwoordt Merton heel mooi dat gevoel van mij:
"Die hele onderneming, van het gevoel dat heilig zijn net om de hoek is, is een geweldig verwarrende illusie. Zo zit dat niet in elkaar, zie je. Wij zouden helemaal niet in die dimensie moeten leven. Alsof we langs een horizontale lijn ons voortbewegen, waar we voortdurend op zoek zijn naar zijn wat er nu weer in ons vizier komt en wat we nooit zullen bereiken. Het is als een wortel die de ezel wordt voorgehouden en waarbij de ezel zich alsmaar voortbeweegt maar de wortel nooit krijgt. Sommige mensen zouden willen dat het spirituele leven ook zo is. Maar zo hoort dat niet te zijn. Hierdoor loop je voortduren vooruit op jezelf. Je pakt dan nooit op waar je werkelijk hoort te zijn; namelijk precies daar waar je nu bent, zie je. En je bent daardoor altijd buiten jezelf en dat betekent dat je vervreemd bent van jezelf, weg van waar Christus is."
Het is geen horizontale beweging, maar een zijn, precies waar ik ben. Hier is het te doen voor mij. Ik ben er al en er is geen handeling meer vereist. Op die momenten van helderheid ben ik precies daar waar ik hoor te zijn. Daar waar Christus is, zegt Merton.
Dat zegt hij weer heel goed. Ik ben al gearriveerd. Ik denk ook dat je alleen op die manier van de waarheid kunt getuigen. En daarmee ben ik terug bij Dorothee Sölle.
Geluk is er altijd, zegt Sölle. En: "De mooiste formule voor geluk is voor mij de mystieke zin: ik ben wat ik doe."

Hoewel... sommigen ervaren het anders :-)
www.loesje.nl

Ben ik soms Jezus?!

Vanochtend las ik op het bankje voor mijn favoriete koffietentje over Dorothee Sölle. Ze is één van de inspirerende mensen die aan bod komen in het boek God als u er bent van Anselm Grün. Ze vertellen allemaal over hun persoonlijk zoektocht naar God en dat vind ik enorm inspirerend.
Sölle vertelt dat ze ooit op straat iemand naar de tijd vroeg. Deze man rageerde wat spottend: "Ben ik soms Jezus?!" Dit antwoord heeft indruk op haar gemaakt. Ze concludeert dat De Kerk van Jezus een onbereikbare superman gemaakt heeft.
Op de volgende bladzijde vervolgt ze: "Nu zou ik die arbeider op de bouwplaats iets opener en offensiever antwoorden: "Natuurlijk bent u Jezus," zou ik zeggen. "Wat zou u anders van uw leven willen maken?! Dat het niet genoeg is om alleen Piet Jansen te zijn, dat weet u toch ook wel?! Ook u bent toch geboren en op de wereld gekomen om van de waarheid te getuigen. Maak uzelf niet kleiner dan u bent. Meelopers hebben we al genoeg. Stelt u zich dat eens voor: u en ik en uw schoonmoeder en uw baas - zijn Jezus. Wat zou er dan veranderen? In ons zit toch iets... van God".
Het stukje dat ik las past mooi bij het prachtige filmpje dat ik gisteren zag op de blog van Jan Bommerez. Een man is blind voor alles om hem heen en kan niet verder kijken dan zijn eigen negatieve interpretaties. Halverwege het filmpje krijgt hij echter een wonderbril aangereikt waardoor hij er een dimensie bij krijgt: de persoonlijke verhalen achter al die verschillende mensen die hij ziet.
Ik denk dat dit precies het verschil is tussen ''alleen Piet Jansen zijn" en "vrij worden van vooroordelen en aanmatiging". Je voor kunnen stellen dat jijzelf en de mensen om je heen Goddelijk zijn.
Allemaal dragen we ons eigen kruis met ons mee. En allemaal kunnen we Jezus zijn.

Ik geloof in Jezus Christus

die opstaat in ons leven,

opdat wij vrij worden

van vooroordelen en aanmatiging,

van angst en haat,

en zijn revolutie voortzetten

tot zijn Rijk aanbreekt.

Dorothee Sölle in Tegenwind p. 65 e.v.

beeld: Daniëlle Orelio

Ik kan overal gelukkig zijn

Gisteren overkwam mij weer eens iets bijzonders. Ik wilde vanuit de stad rechtstreeks naar het station fietsen, maar werd halverwege omgeleid. Weg van de bouwput die daar ontstaan is omdat Utrecht een nieuw station krijgt.
Het was een korte omleiding en hij voerde mij door zo'n typisch stads achterafstraatje. Het maakte een wat rommelige, afgeleefde indruk. Er liep een oudere man met een plastic tas zware boodschappen. 'Hier wonen ook mensen,' schoot het door me heen. Ik zag verwaarloosde appartementen en opeens stelde ik me voor dat de man met de boodschappen mijn buurman was en dat ik daar in één van die appartementen zou moeten gaan wonen. Stel.
En toen gebeurde het. Ik voelde met heel mijn weten dat overal schoonheid te vinden is. Dat ik overal gelukkig kan zijn als ik lekker in mijn vel zit. Dat ik nergens bang voor hoef te zijn.
Ik ervaarde een enorme ruimte en openheid op dat moment. Met heel mijn hebben en houden WIST ik dat dit is waar de verlichte leermeesters en -meesteressen op doelen. Als je in staat bent je vooroordelen los te laten en de wereld tegemoet te treden met die ruimte en openheid in je hart, dan kun je alles aan en zelfs overal gelukkig zijn. Overal.

Vooroordelen hebben geen vat op mij.
Er is ruimte en openheid in mijn hart.
Ik kan overal gelukkig zijn.

poster te bestellen bij www.notsalmon.com

Delen of zijn?

Het lijkt wel alsof mijn radar voor inspirerende ervaringen of inzichten continu aanstaat. Dat is toch mooi? zou je denken. Ja en nee.

Ik vind het blijkbaar erg fijn om mijn ervaringen te delen en dus ben ik er alert op. Er zit helaas nog steeds iets van dat enthousiaste kind achter die "Kijk mij!" roept, maar gelukkig is er vooral het gedeelte in mij dat graag wil inspireren en geruststellen: "Kijk, zo ging het bij mij vandaag." 

Aan de andere kant kan ik dus niets meer beleven zonder dat ik me afvraag of het niet een prachtig onderwerp is om een stukje over te gaan schrijven. Mocht dat het geval zijn, dan is de drang dus heel groot om onmiddellijk te gaan schrijven en ben ik uit de ervaring geraakt. Tegenwoordig roep ik heel hard HO! en keer terug naar het moment. Als ik geluk heb, want soms lukt me dat niet meer en is 'the damage done'. 

Hier op Zielekruid heb ik nadrukkelijk oog voor het pijnlijke en schurende, maar op Facebook is alles wat ik post toch vooral positief. Het blijft een precair evenwicht dat ik zoek. Het is fijn om te delen, maar uiteindelijk gaat het er toch gewoon om dat ik mijn leven leef. Tenslotte is het leven een aaneenschakeling van ervaringen en momenten die ik niet abrupt moet gaan afbreken om ze te kunnen delen. 

Dus tegen dat stuk van mijzelf dat denkt dat er zonder al dat gedeel niets van mijn persoon overblijft, zeg ik: Ik ben. Ook zonder dat al die anderen weten waar ik allemaal aan meegedaan heb (Ik ben sociaal of actief), van genoten heb (Ik ben opmerkzaam of mindful), wat voor interessants mij allemaal te binnen geschoten is (Ik ben wijs). 

Ik ben. 

Daar hoeft dus niets achteraan geplakt te worden. Niet op een indirecte manier door middel van posts op het internet en nee, ook niet ondubbelzinnig door mijzelf in mijn hoofd.
En ondertussen mag mijn radartje gewoon blijven draaien, hoor. Ik geniet namelijk erg van die focus op het wezenlijke. Het voedt de dankbaarheid voor wat het leven allemaal te bieden heeft aan ervaringen en dat is alleen maar goed.

foto van internet, fotograaf onbekend