Kamer met uitzicht

En toen las ik verder in Dit is het begin en stuitte op een verontrustend stukje dat me de hele verdere dag en avond bezig gehouden heeft:
"Het ego is als een kamer voor jezelf, een kamer met uitzicht, met de temperatuur, de geur en de muziek waar jij van houdt. Jij wilt je zin hebben. Jij wilt gewoon een beetje rust, een beetje geluk. Dat is wat jij wilt, gewoon: "Laat mij nou effe!"
Maar hoe meer je in die richting denkt, hoe meer je erop uit bent het leven zo te laten lopen dat het jou altijd van pas komt, hoe banger je wordt voor andere mensen en voor wat er zich buiten jouw kamer afspeelt." (blz. 62)
Zo. Daar kan ik het mee doen.
Het mooie is dat ik dit fragment las nadat ik een prachtige documentaire zag uit 2007 over Bieke Vandekerckhove, een Belgische vrouw waarbij op 19-jarige leeftijd ALS geconstateerd werd. Zij heeft de smaak van de stilte leren kennen en het lijkt erop dat het haar ziekte tot een halt heeft geroepen. Ook haar meditatieleraar, Ton Lathouwers, komt aan het woord en hij eindigt de documentaire ermee te constateren dat "niets helpt". En dat heeft geen betrekking op Biekes ongeneeslijke ziekte, maar op ons allemaal als wij weer menen "iets" gevonden hebben waarvan we denken dat het ons gaat verlossen.
Wat hebben deze twee zaken nu met elkaar te maken? Wat ik me realiseer is dat ik inderdaad een kamer voor mezelf creëer. Sterker nog, ik heb er een in huis, waarin ik me graag terugtrek. Als ik ga mediteren is dat ook een terugtrekken, want ik ben nog helemaal met mezelf bezig. O, wat ben ik toch bezig. Ontzettend bezig met 'het goed doen'.
Is mijn mediteren, mijn fascinatie voor alles wat met godsdienst en spiritualiteit te maken dan helemaal niets anders dan een manier om uit te vinden hoe ik "het goed kan doen"? Zo goed, dat ik met trots naar mezelf kan kijken zodat ik de pijn van het afgescheiden zijn niet hoef te voelen?
Ton Lathouwers zegt daarover in de documentaire dat dit één van de valkuilen van meditatie is, dat je je terugtrekt. Hij zegt dat het dan belangrijk is je te realiseren dat het jouw pijn, jouw bodemloosheid is, maar tegelijkertijd ook die van iedereen. Die volgende stap is essentieel.
En als je diep genoeg doordringt, sta je voor "die muur zonder doorgang" en zie je geen uitweg meer. Je kunt dan alleen maar constateren dat niets helpt. Als je je daar volledig aan over kunt geven, dan ontstaat er iets van een weg, zegt Bieke in haar boek De smaak van stilte. "Er is iets dat mij doet gaan, dwars door de nacht... in tranen, en toch ongebroken." Deze weg opende zich in stilte.
Diep van binnen heb ik al heel vaak geroepen dat het nog niet erg genoeg is. Blijkbaar is het voor mij erg lastig om me te openen zonder dat ik voor deze blinde muur sta. Ik blijf liever nog even in mijn bed liggen, terwijl ik fris en uitgeslapen naast mijn bed had kunnen staan.
En dan is het zaak om toch met mededogen naar mezelf te kijken. Dit hoort erbij. Hier sta ik nu. Dit is het begin.




De smaak van stilte
- hoe ik bij mezelf ben gaan wonen- 
Bieke Vandekerckhove
Uitgeverij Ten Have / Lannoo
ISBN 978 90 599 5979 8