vrijdag 25 november 2011

De grote oostelijke zon

Vanochtend las ik (toevallig ?) op een site een fragment uit het boek De grote oostelijke zon van Chögyam Trungpa. Hij legt daarin het verschil uit tussen 'de opgaande zon' en 'de ondergaande zon':


Deze drie categorieën [groot, oostelijk en zon] bepalen de aard van de grote oostelijke zon. Je zou kunnen zeggen dat ze erop uit zijn ons op te doen bloeien en de kosmische elegantie bloot te leggen die huist in onze levens en onze kunst. 
Het idee van ondergaande zon daarentegen is de neiging om te gaan slapen. Het spreekt vanzelf dat je gaat slapen wanneer de zon ondergaat. Je wilt teruggaan naar de moederschoot, je wilt naar een vroeger stadium terugkeren, en je stelt het op prijs dat je je kunt verschuilen achter donkere wolken. Dat wil zeggen dat er geen sprake is van moed, maar van absolute lafheid. Tegelijkertijd ben je aan ’t vechten: je wilt niet helemaal uit deze wereld stappen. Je probeert nog steeds te overleven, de dood te slim af te zijn. De ondergaande zon-wereld is dus gebaseerd op een psychische houding van angst. Er is sprake van voortdurende angst.


Iedere keer als ik een tekst van Trungpa lees, word ik getroffen door zijn eerlijkheid. Hij ontziet niemand en probeert niets te verbloemen.
Dit stuk tekst wat mij vandaag onder ogen kwam gaat over mij. Ik heb heel sterk de neiging om me terug te trekken in de moederschoot en ben de meeste tijd in gevecht met de dood in al zijn diverse verschijningsvormen. 
Gisterenavond in bed vroeg ik het mezelf nog af: ik denk zo graag dat ik op mijn 43e ga leven, terwijl mijn vader op zijn 43e dood ging, maar hoe doe ik dat? Hoe ziet dat er concreet uit, dat 'gaan leven'? 
Volgens Trungpa is het belangrijk dat ik stop met vechten en bang zijn:

De afwezigheid van angst is dus onbevreesdheid, die zich ontwikkelt uit vreugde. We zijn zo verheugd, dat we spontaan dat soort kracht en energie ontwikkelen. Dan kunnen we ons vrij door onze wereld bewegen, zonder te proberen haar te veranderen, maar gewoon uitdrukken wat uitgedrukt moet worden of blootleggen wat blootgelegd moet worden door middel van onze kunst.

Ook zegt hij dat ik wakker moet worden: 

Het [oost] betekent hier eenvoudigweg wat je ziet wanneer je in staat bent je ogen te openen en onbevreesd naar voren te kijken.

En tenslotte is het nodig dat ik me bewust blijf van de zon in mijn leven:

Het is de goedheid die in een bepaalde situatie, in jezelf en in je wereld bestaat, en die zonder twijfel, aarzeling of terughoudendheid tot uitdrukking gebracht wordt. De zon staat voor het idee ‘zonder luiheid’. Het zon-principe slaat ook op zegeningen die op ons neerdalen en een heilige wereld scheppen. De zon staat ook voor helderheid zonder aarzeling.

En als ik zijn wijsheid eens goed tot me door laat dringen, besef ik dat ik die neiging tot slapen welliswaar heb, maar dat ik mezelf toch echt in de goede richting aan het trainen ben. Ik kijk dapper naar voren, kijk mijn angsten zo lang mogelijk in de ogen en mijn zintuigen zijn er op gericht het de goedheid, de heiligheid, van het leven waar te nemen.
Wat ik zo mooi vind aan het stuk is dat Trungpa het expliciet heeft over 'onze kunst'. Blootleggen wat blootgelegd moet worden door middel van onze kunst. Inspirerender kan ik het niet krijgen.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten